मनोज कार्की
नभएर पनि भाकै छ, भएर पनि उस्तै तनाव । पैसा भनेपछि भगवानको पनि त्रिनेत्र खुल्छ भन्छन् यो आखिर वास्ताविक नै रहेछ । आज तपाईसँग खल्तीमा एक रुपैयाँ पनि छैन तर पनि तपाईको जिन्दगी त चलेकै हुन्छ । समय बित्दै जादाँ तपाईका दिनचार्यहरु पनि वितेकै हुन्छन् । भोली तपाईसँग टन्न पैसा हुँदा पनि तपाईको मनमा बिभिन्न किसिमका कुराहरु खलिरहन्छन् र अझै पनि फेरी तपाईको जीवनमा उत्ति नै पैसाको आवश्यक पर्ने गर्दछ । जुन यस्तो चिज हो नहुदाँ पनि मनमा पिरालो हुदाँ पनि झनै पिरालो आखिर त्यहि चिज हो पैसा ।
गाउँमा बुढापाकाले भनेको सुनिन्छ नि हातले दियो हजुर खुट्टालाई दु:ख । यो पैसा भन्ने चिज अचम्मको छ । पैसा भयो भने आफुले कल्पना नगरेका मान्छे आफुसगँ घनिष्ठ मित्र बन्न पुग्छन् । तर पैसा भएन भने आफन्त घरपरिवारबाट पनि घ्रिणित हुनुपरेका थुप्रै उदाहरणहरु तपाईं हाम्रा समाजमा थुप्रै छन् । आज मेरो लगायत तपाईका एकदम मिल्ने साथिहरु पैसाकै कारण नजिकिएका हुन्छन् नहुँदा उनै साथीहरु नै टाढिएका छन् । सबैका मनहरु बाँडिएका पनि छन् । सम्बन्धहरु झन् झन् टाढिएका छन् ।
आज सबै मानिस पैसाका पछि छन् । पैसाका कारणले गर्दा मान्छेले मान्छै नै मार्न बेर लगाउँदैनन् । यसका पछिल्ला उदाहरणहरु देशमा प्रशस्त मात्रामा छन् । गाउँमा भनेको सुन्ने गरिन्छ नि — विना धन केहि नभन । हो यो करा चाहि साचो रहेछ । आज पैसा नभएकै कारणले गर्दा मानिस एक्लो भएको छ । पाँच दश हजार खल्तीमा नभइ त सहरमा बाँच्न गारो छ । जे गर्छ पैसाले नै गर्दछ भन्ने सोचाइले नै आज समाज पछाडी परेको छ । पैसाका कारण आज छोराले बाबु चिनेको छैन । बाबुले छोरा चिनेका छैन । पैसाका कारण मानिस आज आफ्नै छोरीहरु विदेशमा बेचिरहेको छ। महिलामाति बलात्कर भइरहेको छ । गरिब झन् गरिब भएको छ । धनी मान्छेले हैकम जनाएको छ । गरिबको जिन्दगी मागेर जै वितेको छ । साहुसँग पैसा माग्दामाग्दै साहु थाक्नु त सामान्य हो तर साहुसँग पैसा माग्ने त्यो गरिब व्याक्ति नै थाकेको छ । गरिब भएका कारण , पैसा नभएका कारण आज घरपरिवारबाट हेपिन परेको छ । आफन्तजनबाट हेपिन परेको छ । छरछिमेकबाट हेपिन परेको छ । यो समाजले हेपेको छ । सँगै पढ्ने साथीले हेपेको छ । सहकर्मीले हेपेको छ । आज पैसा नभएका कारण नै सबैबाट घुणित हुनुपरेको यथार्थमा आज पैसा मेरो शत्रु बनेको छ । पैसाका लागि नै आज पढ्नु परेको छ । अनि जागिर खाए कै हुनुपरेको छ । पैसा नै खर्चिएर पढेर फेरी पैसा कमाउनु छ । आजको यो स्थितिले गर्दा पनि पैसा मेरो शत्रु बनेको छ ।
पैसा कै लोभमा छोराले आमा काटेको छ । आतंककारी ब्यवहार गरेको छ । अरुको मालसमान चोरी गरेको छ । भष्ट्रचार गरेको छ । वर्तमान समयमा मानिसले जे गरेको छ । पैसाका लागि नै गरेको छ । पैसासँग उसको ठुलो सम्बन्ध छ । आज उसको बाबा पैसा हो । आज उसको आमा पैसा हो । आज उसको दाजु पैसा हो । आज उसको दिदि पैसा हो । आज उसको आफन्त पैसा हो । उसको सर्वश्व पैसा हो । आज सबै मानिस पैसाका पछि छन् । आज पैसा नभए कै कारणले गर्दा म घरपरिवारबाट , आफन्तबाट र यो समाजबाट घुणित छु त्यसैले पनि पैसा मेरो शत्रु हो । पैसा नभए कै कारणले सबैबाट हेपिन पुगिन्छ । पैसा भएर पनि फेरी आफुलाई पुग्यो भन्ने कहिल्यै हुदैन् त्यसैले पनि पैसा मेरो शत्रु हो ।
(मनोज कार्की गुल्मी साप्ताहिक पत्रिकाका प्रबन्ध निर्देशक तथा प्रकाशक हुुन् ।)
